Leuser haaregel

Taxonomie

Koninkrijk:	Animalia
Stam:	Chordadieren
Klasse:	Zoogdieren
Orde:	Eulipotyphla
Familie:	Erinaceidae
Geslacht:	Hylomys
Soort:	Hylomys vorax

Geen ‘echte’ egel

De Leuser haaregel deelt, net als al zijn verwanten binnen de groep van de harige egels, voorouders met echte egels, maar verschilt aanzienlijk in uiterlijk en gedrag. Beide zijn insecteneters en nachtdieren met scherpe zintuigen, maar in tegenstelling tot stekelige egels heeft de Leuser haaregel een zachte vacht, geen verdedigende stekels, kan hij zich niet oprollen en beweegt hij zich met een behendige, sluipende beweging die doet denken aan spitsmuizen.

Natuurlijk verspreidingsgebied en leefgebied

Deze soort is beperkt tot Mount Leuser in Noord-Sumatra, Indonesië, en leeft op hoogtes tussen ongeveer 2073 en 2835 meter, met een piekdichtheid rond de 2073 tot 2408 meter. Zijn favoriete habitat omvat vochtige bergbossen rijk aan mos, varens en dichte bodembedekkers, evenals open heideplateaus boven de boomgrens, waar rododendrons, Vaccinium-soorten en lage struiken domineren. Zijn volledige bekende verspreidingsgebied ligt in een nationaal park, maar door menselijk ingrijpen veroorzaakte bosverliezen, branden en aanleg van wegen blijven zijn leefgebied versnipperen.

Fysieke eigenschappen

De Leuser haaregel is een middelgrote haaregel met een totale lengte van 13,9 tot 15 cm, met een staart van ongeveer 2,1 tot 2,2 cm (ongeveer 17,5% van zijn lichaamslengte). Hij weegt tussen de 40 en 54 gram. Zijn zachte, donkerbruine vacht loopt over in een lichtere onderkant en hij heeft een egaal gekleurde staart, in tegenstelling tot de tweekleurige staarten van sommige verwanten. De keel kan lichtgele tinten vertonen. Zijn oren zijn middelgroot (1,8 tot 2 cm) en zijn lichaam lijkt van opzij op een spitsmuis. De gedetailleerde schedelstructuur weerspiegelt kleine verschillen met verwante soorten, maar zijn compacte, insectenetende vorm is duidelijk.

Gedrag en levensstijl

Er is weinig bekend, maar analyse van de maaginhoud suggereert dat ze rijk zijn aan regenwormen. Individuen zijn gevangen onder met mos bedekte boomstammen, boomwortels of grasmatten nabij bosranden. Eén volwassen exemplaar en twee jonge exemplaren werden samen gevangen, wat wijst op mogelijke ouderlijke zorg of overlappende territoria. Opvallend is dat volwassen exemplaren een zwakke maar herkenbare varkensachtige geur afgeven, die niet is waargenomen bij jonge exemplaren.

Communicatie

Er zijn geen directe observaties, maar net als andere haaregels maakt de Leuser-soort waarschijnlijk gebruik van geurmarkering, subtiele tastsignalen en mogelijk zachte stemgeluiden om te communiceren, gezien hun schuwe aard en dichtbeboste leefomgeving.

Dieet in het wild

Bekend om zijn voornamelijke consumptie van regenwormen, gebaseerd op darmanalyses. Zijn bergachtige foerageergebied suggereert dat hij zich mogelijk ook opportunistisch voedt met ongewervelden op de bosbodem, hoewel er geen studies zijn die een breder voedingspatroon bevestigen.

Voortplanting en levenscyclus

Er zijn geen reproductiegegevens beschikbaar. Waarnemingen van volwassen en jonge exemplaren samen wijzen op een mogelijke relatie tussen ouder en kind, maar het broedtijdstip, de grootte van de worpen en de ontwikkeling zijn nog niet onderzocht.

Bedreigingen en beschermingsstatus

De Leuser haaregels, die nog niet door de IUCN is beoordeeld, wordt bedreigd door ontbossing, branden, uitbreiding van de oliepalmen, illegale wegen en de dreigende Trans-Sumatra snelweg. Ondanks de ligging in een nationaal park, staat het gespecialiseerde bergachtige leefgebied nog steeds onder druk.

Deze soort in gevangenschap

Er zijn geen gegevens over deze soort in gevangenschap. Vanwege het beperkte bekende verspreidingsgebied, het schuwe gedrag en de specifieke habitatvereisten is het onwaarschijnlijk dat deze soort buiten zijn natuurlijke leefomgeving wordt gehouden.